Μήπως προκαλέσαμε τον πόλεμο του Putin στην Ουκρανία;

του Patrick J. Buchanan

Όταν ο Βλαντιμίρ Πούτιν απαίτησε από τις ΗΠΑ να αποκλείσουν την Ουκρανία ως μελλοντικό μέλος της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ απάντησαν: Η πολιτική του ΝΑΤΟ είναι να δέχεται κόσμο. Κάθε έθνος, συμπεριλαμβανομένης και της Ουκρανίας, μπορεί να υποβάλει αίτηση για ένταξη και να γίνει δεκτή. Αυτό δεν αλλάζει. Στη διακήρυξη του Βουκουρεστίου το 2008, το ΝΑΤΟ έθεσε την Ουκρανία και τη Γεωργία, ακόμη πιο ανατολικά στον Καύκασο, σε μια πορεία ένταξης σύμφωνα με το Άρθρο 5 της συνθήκης, που υποδηλώνει ότι μια επίθεση σε ένα μέλος συνιστά μια επίθεση σε όλους μας.

Αδυνατώντας να λάβει μια ικανοποιητική απάντηση στο αίτημά του, ο Πούτιν εισέβαλε και έλυσε το θέμα. Ούτε η Ουκρανία ούτε η Γεωργία θα γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ. Για να αποφευχθεί αυτό, η Ρωσία θα πάει σε πόλεμο, όπως κι έκανε. Ο Πούτιν έκανε ακριβώς αυτό που μας είχε προειδοποιήσει ότι θα κάνει. Όποιος κι αν είναι ο χαρακτήρας του Ρώσου προέδρου, το σίγουρο είναι ότι έχει εδραιώσει την αξιοπιστία του.

Όταν ο Πούτιν προειδοποιεί ότι θα κάνει κάτι, το κάνει. Κάποιες ημέρες αργότερα σε αυτόν τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, δυνητικά ο χειρότερος στην Ευρώπη από το 1945, δύο ερωτήματα πρέπει να απαντηθούν: Πώς φτάσαμε εδώ και πώς θα κινηθούμε στο μέλλον. Πώς φτάσαμε δηλαδή στο σημείο όπου η Ρωσία -πιστεύοντας ότι είναι με την πλάτη στον τοίχο και οι ΗΠΑ, φέρνοντας το NATO όλο και πιο κοντά, την έβαλε σ’ αυτή τη θέση- επέλεξε τον πόλεμο με την Ουκρανία αντί να αποδεχτεί τη μοίρα και το μέλλον που της επιφύλαξε η Δύση;

Λάβετε υπόψιν σας ότι μεταξύ 1989 και 1991, ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, άφησε το τείχος του Βερολίνου να γκρεμιστεί, επιτρέποντας στη Γερμανία να επανενωθεί και όλα τα «αιχμάλωτα έθνη» της Ανατολικής Ευρώπης να απελευθερωθούν. Έχοντας διαλύσει τη Σοβιετική αυτοκρατορία, ο Γκορμπατσόφ επέτρεψε στη Σοβιετική Ένωση να κατακερματιστεί σε 15 ανεξάρτητα κράτη. Ο κομμουνισμός άρχισε να φθίνει ως η κυρίαρχη ιδεολογία της Ρωσίας, της γης όπου ο λενινισμός και ο μπολσεβικισμός ρίζωσαν το 1917.

Ο Γκορμπατσόφ έληξε τον Ψυχρό Πόλεμο στην Ευρώπη με την άρση όλων των αιτιών, από την πλευρά της Μόσχας, του ιστορικού διχασμού. Ο Πούτιν, πρώην συνταγματάρχης της KGB, ήρθε στην εξουσία το 1999 μετά την καταστροφική δεκαετή διακυβέρνηση του Μπόρις Γέλτσιν, ο οποίος έριξε τη Ρωσία στα τάρταρα. Εκείνη τη χρονιά, το 1999, ο Πούτιν είδε με τα μάτια του την Αμερική να επιχειρεί έναν βομβαρδισμό 78 ημερών στη Σερβία, το βαλκανικό έθνος που ιστορικά ήταν προτεκτοράτο της Ρωσίας. Εκείνο το έτος, επίσης, τρία κράτη του πρώην Συμφώνου της Βαρσοβίας, η Τσεχία, η Ουγγαρία και η Πολωνία, εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ.

Ενάντια σε ποιους θα προστατεύονταν αυτές οι χώρες από τα όπλα των ΗΠΑ και τη συμμαχία του ΝΑΤΟ- το ερώτημα τέθηκε δίκαια. Η ερώτηση φάνηκε να απαντάται το 2004, όταν η Σλοβενία, η Σλοβακία, η Λιθουανία, η Λετονία, η Εσθονία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ, μια ομάδα κρατών που περιελάμβανε τρεις πρώην δημοκρατίες της ίδιας της ΕΣΣΔ, καθώς και τρία ακόμη κράτη του πρώην Συμφώνου της Βαρσοβίας. Έπειτα, το 2008, ήρθε η διακήρυξη του Βουκουρεστίου έθεσε τη Γεωργία και την Ουκρανία, που συνορεύουν με τη Ρωσία, σε μια πορεία ένταξης στο ΝΑΤΟ.

Η Γεωργία, την ίδια χρονιά, επιτέθηκε στην αποσχισμένη επαρχία της Νότιας Οσετίας, όπου τα ρωσικά στρατεύματα ενεργούσαν ως ειρηνευτικά, σκοτώνοντας μερικούς. Αυτόπυροδότησε την αντεπίθεση του Πούτιν στη Βόρεια Οσετία, μέσω της σήραγγας Roki, «απελευθερώνοντας» τη Νότια Οσετία και φθάνοντας μέχρι το Γκόρι της Γεωργίας, γενέτειρα του Στάλιν. Ο Μπους, που είχε δεσμευτεί «να δώσει τέλος στην τυραννία του κόσμου μας» δεν έκανε τίποτα. Αφού κατέλαβαν ένα μέρος της Γεωργίας, οι Ρώσοι αποχώρησαν αλλά παρέμειναν ως προστάτες των πολιτών της Νότιας Οσετίας.

Οι ΗΠΑ διακήρυξαν ότι επρόκειτο για ρωσικό επιθετικό πόλεμο, αλλά μια έρευνα της Ε.Ε. κατηγόρησε τον Πρόεδρο της Γεωργίας Μιχαήλ Σαακασβίλι για την έναρξη του πολέμου. Το 2014, ένας δημοκρατικά εκλεγμένος φιλορώσος πρόεδρος της Ουκρανίας, ο Βίκτορ Γιανουκόβιτς, ανατράπηκε στο Κίεβο και αντικαταστάθηκε από ένα φιλοδυτικό καθεστώς. Αντί να χάσει τη Σεβαστούπολη, την ιστορική ναυτική βάση της Ρωσίας στην Κριμαία, ο Πούτιν κατέλαβε τη χερσόνησο και την ανακήρυξε ρωσικό έδαφος. Ο Ρούσβελτ είχε «κλέψει» τον Παναμά με παρόμοια τακτική.

Κάτι που μας φέρνει στο σήμερα. Οτιδήποτε και να πιστεύουμε για τον Πούτιν, δεν είναι σαν τον Στάλιν. Δεν έχει δολοφονήσει εκατομμύρια ούτε δημιούργησε ένα αρχιπέλαγος γκουλάγκ. Ούτε είναι «παράλογος», όπως λένε ορισμένοι ειδικοί. Δεν θέλει έναν πόλεμο μαζί μας, που θα ήταν έως και καταστροφικό και για τους δυο μας. Ο Πούτιν είναι ένας Ρώσος εθνικιστής, πατριώτης με παραδοσιακά ήθη και ένας ψυχρός, αδίστακτος ρεαλιστής που θέλει να κάνει τη Ρωσία τη μεγάλη και σεβαστή δύναμη που ήταν κάποτε και πιστεύει ότι μπορεί να γίνει ξανά.

Αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει αν δεν σταματήσει η επέκταση του NATO ή αν το αδελφικό κράτος της Ουκρανίας γίνει μέρος μια στρατιωτικής συμμαχίας που το μεγαλύτερό της επίτευγμα ήταν ότι κέρδισε τον Ψυχρό Πόλεμο ενάντια στο έθνος που ο Πούτιν υπηρετούσε όλη του τη ζωή. Ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν υπόσχεται σχεδόν κάθε στιγμή ότι «δεν θα πάμε σε πόλεμο στην Ουκρανία». Γιατί τότε δεν αποκλείει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ώστε να μην πάμε ποτέ σε πόλεμο με τη Ρωσία;

Illustration by Christoph Niemann

Opinions