Στον κόσμο του χειροποίητου, κλασικού ανδρικού κοστουμιού, οι κανόνες είναι αυστηροί και οι καινοτομίες αποφεύγονται
του Μισέλ Νικολαρέα
Υπάρχουν πολλοί δρόμοι που έχουν ταυτιστεί με τα καταστήματα τα οποία υπάρχουν σ’ αυτούς και φημίζονται ακριβώς γι’ αυτό: η λεωφόρος Βουλιαγμένης για τα καταστήματα φωτιστικών, η οδός Φραντζή για τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων, η Βύσσης για τα πόμολα, η Βουκουρεστίου για τα κοσμηματοπωλεία και τα luxury brands. Αν ψάχνετε όμως ένα χειροποίητο κοστούμι. ο προορισμός σας είναι ένας: Savile Row. Και δεν είναι πολύ μακριά από το κέντρο, όχι το πολυπαθές κλειστό από πορείες της Αθήνας, αλλά του Λονδίνου, και συγκεκριμένα στο Mayfair. Είναι το κέντρο του κόσμου για τους λάτρεις της ανδρικής φινέτσας, το σημείο όπου δημιουργήθηκε ο όρος «bespoke», που σημαίνει «κομμένο και ραμμένο στο χέρι».
Τα πρώτα εμποροραφεία εμφανίστηκαν στη Savile Row στα τέλη του 18ου αιώνα και σήμερα αριθμούν περίπου 20 καταστήματα, τα οποία αυξάνονται σε 44 αν συνυπολογίσεις όσα βρίσκονται στους κοντινούς δρόμους. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, το κίνημα New Bespoke Movement, που ξεκίνησε από τους Richard James, Oswald Boateng και Timothy Everest, έδωσε στη Savile Row έναν πιο μοντέρνο αέρα, χωρίς όμως να αλλοιώσει την παραδοσιακή αρχοντιά της μακρόχρονης ιστορίας του.
Η στήλη θα ξεχωρίσει τον Oswald Boateng ως πρωτοπόρο στη χρήση έντονων χρωμάτων στις φόδρες, όπως το φούξια, το τιρκουάζ και το σμαραγδί. Τα ραφεία στη Savile Row δεν είναι μπουτίκ, ούτε mega stores, και όσοι ασχολούνται με αυτά διαφέρουν από τους μόδιστρους και τους designers γιατί πρώτα απ’ όλα είναι ράφτες. Στον κόσμο του χειροποίητου, κλασικού ανδρικού κοστουμιού, οι κανόνες είναι αυστηροί και οι καινοτομίες αποφεύγονται ή, τουλάχιστον, χρειάζονται πολύ χρόνο για να γίνουν αποδεκτές.
Η δημιουργία ενός bespoke κοστουμιού είναι πολύπλοκη, χρονοβόρα και αγγίζει τα όρια της ιεροτελεστίας. Για κάποιον που θα ράψει ένα κοστούμι εκεί η διαδικασία είναι ξεχωριστή. Φτάνοντας σε ένα από τα ραφεία –αυστηρά κατόπιν ραντεβού– θα τον υποδεχθεί ο προσωπικός του ράφτης. Κύριος τουλάχιστον 60 ετών, με γραμμική χωρίστρα και με λίγες, ευγενικές αλλά κοφτές, κουβέντες, θα τον μυήσει διακριτικά στη μαγεία του χειροποίητου ενδύματος. Ο πελάτης δεν πρέπει ποτέ να αισθανθεί μειονεκτικά απέναντι στις γνώσεις του ράφτη του, αλλά να δεχθεί όποιες υποδείξεις του σαν να ήταν δική του απόφαση. Η διαδικασία ξεκινά από τη διαλογή του υφάσματος. Ο πελάτης, καθισμένος σε μια παλιά δερμάτινη chesterfield πολυθρόνα, πίνοντας ένα single malt whisky και καπνίζοντας το αγαπημένο του robustο, έχει να διαλέξει από μια πληθώρα υφασμάτων απ’ όλον τον κόσμο: αιγυπτιακά δίκλωνα βαμβακερά, σκοτσέζικα κασμίρια, ναπολιτάνικα λινά, νορβηγικά μοχέρ, ουαλέζικα τουΐντ, υφάσματα-ύμνοι του pin stripe και του καρό είναι όλα μπροστά του. Κάθε κοστούμι, αναλόγως του υφάσματός του, δεν είναι για όλες τις εποχές του χρόνου, ούτε για όλες τις γεωγραφικές τοποθεσίες. Η επιλογή του σωστού υφάσματος, λοιπόν, είναι το πενήντα τοις εκατό της διαδικασίας. Το δεύτερο στάδιο είναι ο πελάτης να διαλέξει το σχέδιο που ταιριάζει στη χρήση την την οποία έχει αποφασίσει: πρωινό, απογευματινό (ναι, υπάρχουν απογευματινά!), βραδινό, cocktail ή εξόδου, καθημερινό ή επίσημο, σταυρωτό, μονόπετο, μονόκουμπο ή δίκουμπο. Κάθε κοστούμι είναι μοναδικό και πρέπει να φοριέται μόνο για την περίσταση για την οποία έχει ραφτεί. Οι κανόνες στη ραφή ενός bespoke κοστουμιού είναι αυστηροί και συγκεκριμένοι. Δεν υπάρχουν περιθώρια για μοντερνισμούς – ίσως η μόνη προσωπική πινελιά να είναι το ραμμένο ονοματεπώνυμό σας στη φόδρα του σακακιού, όμως μέχρι εκεί. Όποιος θέλει να σπάσει τους κανόνες δεν θα πάει ποτέ στη Savile Row, αλλά σε κάποιο πολυκατάστημα για να αγοράσει κάτι «έτοιμο».
Στο τρίτο στάδιο, ο ράφτης θα πάρει τα μέτρα του πελάτη ξεκινώντας από την περιφέρεια του λαιμού, το πλάτος των ώμων, του στήθους, της μέσης και το μήκος του ποδιού, εσωτερικά και εξωτερικά. Δεν τελειώσαμε, όμως! Ο πελάτης θα πρέπει να επισκεφθεί τον ράφτη του τουλάχιστον άλλες τρεις φορές για fitting. Στο τέλος θα έχει ένα κοστούμι τέλειων αναλογιών, ραμμένο αποκελιστικά γι’αυτόν.
Σ’ έναν κόσμο όπου όλα τρέχουν γρήγορα και όλα αλλάζουν σύμφωνα με την ταχύτητα σύνδεσης ενός router, σ’ έναν κόσμο όπου όλα είναι εφήμερα, μαζικά και έτοιμα, τα εμποροραφεία της Savile Raw είναι το «κάστρο» της παραδοσιακής ανδρικής ένδυσης. Μια ανδρική παράδοση που κρατά σταθερά εδώ και σχεδόν 200 χρόνια.