της Μαρίας Μυλωνά

Δεν ταιριάζουν όλοι με τις γιορτές. Και αυτό δεν είναι ένδειξη ιδιοτροπίας ή αντικοινωνικής διάθεσης. Είναι συχνά ένα πιο σιωπηλό βίωμα, μια εσωτερική ανάγκη για ησυχία, μια κούραση που δεν σηκώνει θορύβους, μια αίσθηση ότι η εξωστρέφεια που επιβάλλει το ημερολόγιο δεν είναι για όλους.

Οι άντρες που προτιμούν την απόσυρση, ιδιαίτερα τις μέρες που υποτίθεται ότι όλα είναι χαρούμενα, δεν το φωνάζουν. Δεν το εξηγούν. Δεν έχουν μάθει ότι αυτή η στάση είναι απόλυτα θεμιτή. Ειδικά αν έχουν περάσει απώλειες ή αν η υγεία τους, σωματική ή ψυχική, δεν επιτρέπει τα χαμόγελα γύρω από τραπέζια. Οι κοινωνικές προσδοκίες των γιορτών βασίζονται σε ένα πολύ συγκεκριμένο σενάριο. Φώτα, γέλια, συγκεντρώσεις, ανταλλαγές δώρων. Για έναν άνθρωπο με εσωστρεφή προσωπικότητα ή για κάποιον που βιώνει πένθος ή εσωτερική αποσταθεροποίηση, αυτή η πίεση μπορεί να γίνει δυσανάλογα βαριά. Κι όμως, συχνά, εκείνος είναι που ζητάει να μην τον ξεχάσουν. Αντιφατικό ή απλώς ανθρώπινο?

Έρευνες δείχνουν ότι η εσωστρέφεια δεν είναι έλλειψη κοινωνικότητας, αλλά μια διαφορετική ρύθμιση. Ο εσωστρεφής άνθρωπος δεν αποφεύγει τη σχέση. Απλά την προτιμά σε βάθος, με νόημα και σε περιβάλλον που νοιώθει ασφάλεια. Όχι ως κοινωνικό καθήκον, αλλά ως επιλογή. Κι αυτός ο τρόπος επεξεργασίας των γεγονότων και των σχέσεων τις μέρες των γιορτών μπορεί να φανεί ασύμβατος με την εποχή.

Για κάποιους άντρες το «Καλά Χριστούγεννα» είναι μια ευχή που ακούγεται άτονη, αμήχανη. Δεν είναι αχαριστία. Είναι ότι για κάποιους τα Χριστούγεννα είναι φορτισμένα με σιωπές, απουσίες, ή μια αίσθηση ότι απλώς θέλουν να περάσουν ήσυχα, χωρίς να χρειάζεται τίποτα παραπάνω. Σε τέτοιες περιόδους το σημαντικό δεν είναι να βγάλεις κάποιον από το σπίτι του. Ούτε να τον ενθαρρύνεις να διασκεδάσει. Είναι να του δώσεις χώρο να νιώσει ότι νιώθει, χωρίς να του προσθέσεις ενοχή επειδή δε συμμετέχει στην καθολική ευφορία. Η εσωτερική σιωπή δεν είναι κενό, είναι τρόπος επεξεργασίας, ανάμνησης ή απλώς συναισθηματικής ξεκούρασης.

Αν ξαναγράφαμε το κοινωνικό σενάριο των γιορτών, ίσως να βάζαμε περισσότερη κατανόηση και λιγότερο θόρυβο. Θα χωρούσε κι εκείνον που κάθεται ήσυχα, που δεν έχει όρεξη να απαντήσει σε αμήχανες ερωτήσεις, που απλώς θέλει να περάσει στο περιθώριο των ημερών. Ίσως το πιο ουσιαστικό «Καλά Χριστούγεννα» να μην είναι αυτό που λες φωναχτά, αλλά αυτό που επιτρέπεις σε κάποιον να ζήσει, χωρίς πίεση, χωρίς διορθώσεις, χωρίς επιβολή. Ίσως εκεί να βρίσκεται και το βαθύτερο νόημα της γιορτής. Στην αποδοχή, στην αγάπη χωρίς όρους, στην πνευματικότητα που δεν χρειάζεται φώτα και θόρυβο για να φανεί. Άλλωστε, η γέννηση του Χριστού έγινε μέσα στη σιγή της νύχτας. Όχι σε πανηγύρι, αλλά με ταπεινότητα, σε σιωπή και σε φως που δεν φώναζε, αλλά φώτιζε.

Η Μαρία Μυλωνά είναι Ψυχολόγος Υγείας και Συνθετική Ψυχοθεραπεύτρια / www.mariamylona.gr