Υπάρχουν δύο είδη ανθρώπων στον πλανήτη: Αυτοί που μπορούν να εκτιμήσουν τον Andrei Tarkovsky και αυτοί που δεν μπορούν.
Δεν είναι θέμα γούστου, αισθητικής ή παιδείας.
Έχει να κάνει με το κατά πόσο επιτρέπεις στον εαυτό σου να απολαύσει τις λεπτομέρειες, τα μικρά και τα απλά που τελικά συνθέτουν τη μεγάλη εικόνα. Μέσα στην ατέλεια της ζωής, αν μπορείς να νιώσεις ευτυχία.
Αυτό συμβολίζει ο Tarkovsky, την δυνατότητα να δεις την ομορφιά μέσα σε οποιοδήποτε σκηνικό. Αυτό συμβολίζει γιατί αυτό έκανε και το έκανε καλύτερα από όλους σε κάθε frame της κάθε του ταινίας. Στο σύνολο τους, μόνο 7.
Ο Andrei Tarkovsky, σκηνοθέτης, κινηματογραφιστής, film editor, διευθυντής φωτογραφίας αλλά και μαέστρος στην όπερα, έκανε μόλις 7 ταινίες. Και οι επτά, όμως, είναι τα σημαντικότερα αριστουργήματα που στολίζουν τον διεθνή κινηματογράφο.
Με μία γρήγορη ματιά στη λίστα με τις διακρίσεις του, βλέπεις αμέσως 9 βραβεία στο Φεστιβάλ Καννών, το Golden Lion στο Φεστιβάλ της Βενετίας και άλλα τόσα στα περισσότερα (αν όχι σε όλα) φεστιβάλ κινηματογράφου ανά τον κόσμο.
Ο ίδιος ο μέγας σκηνοθέτης, Ingmar Bergman έχει υποκλιθεί στη μοναδικότητα του Andrei Tarkovsky, δηλώνοντας πως είναι ο καλύτερος όλων ενώ ο Akira Kurosawa είπε πως όταν είδε την ταινία Solaris ένιωσε ευτυχισμένος που ζει στην γη.
Αυτή η μοναδικότητα της αισθητικής του Tarkovsky και ο λυρισμός της κινηματογράφησης του, δημιούργησαν μία νέα σχολή filmmaking, γνωστή ως Tarkovskian.
Μεταφυσική θεματολογία, πολύ αργά, uncut, πλάνα, εικόνες εξαιρετικής ομορφιάς. Επαναλαμβανόμενα μοτίβα από όνειρα ή αναμνήσεις που σμίγουν αρμονικά μεγάλες αντιθέσεις. Νερό με φωτιά, φόβο με γαλήνη, την βροχή με την αντανάκλαση του ήλιου, την πραγματικότητα με την φαντασία.
Ο ρεαλισμός δεν ήταν κάτι που τον απασχολούσε και μέσα από αυτό το πρίσμα, ο Andrei Tarkovsky εισήγαγε στις ταινίες του τις θρυλικές σκηνές ανύψωσης. Αν σκεφτεί κανείς την έλλειψη των digital effects στις δεκαετίες του ‘60 και ‘70 στη Σοβιετική Ένωση, θα αντιληφθεί εύκολα το μεγαλείο της καλλιτεχνικής του υπόστασης.
Ο ίδιος όταν μίλαγε για την τέχνη του, έλεγε πως το cinema είναι “η γλυπτική του χρόνου”. Η μέθοδος να “πλάθει” ανθρώπινες εμπειρίες μ’ έναν σουρεαλιστικό τρόπο και να ενώνει το ένα moment με το άλλο, δημιουργώντας συναισθήματα παρά μια λογική σειρά πραγμάτων. Έτσι, οι ταινίες του δίνουν την αίσθηση πως ο χρόνος φεύγει και χάνεται αλλά χωρίς αυτό να έχει σημασία.
Ο Andrei Tarkovsky κατάφερε να εκφράσει την αισθητική αξία του σουρεαλισμού στην τέχνη αλλά και τη δύναμη του ανεξήγητου στην ίδια τη ζωή μ’ έναν τρόπο μοναδικό και αξεπέραστο. Όπως στις ταινίες του, έτσι και στην περίπτωση του, ο χρόνος φεύγει αλλά χωρίς αυτό να έχει σημασία… γιατί ο Tarkovsky είναι timeless.